Waarom stoppen met marketing een verademing kan zijn
Enige tijd geleden bracht Paul ter Heyne het boek “stoppen met reclame’ uit. Na een succesvolle carrière in de marketing- en reclamewereld zag hij in dat marketing en reclame niet alleen irritant en schadelijk voor onze cultuur en gezondheid zijn, ze jagen bovendien onze consumptie op in een tijd waarin we verspilling en klimaatschade moeten beperken. Stoppen met Marketing? Zou dat een goed idee zijn?
In onze moderne samenleving worden we voortdurend blootgesteld aan een overvloed aan marketingboodschappen. Of we nu online zijn, televisie kijken of door de straten lopen, radio luisteren, overal worden we verleid om meer te kopen, meer te consumeren en meer te streven naar materiële bezittingen.
Ze weten alles over je
We worden overstelpt met reclame van ondernemingen die niet alleen op ons geld uit zijn, maar ook op onze intiemste voorkeuren. Bedrijven geven miljarden uit om met technologische en psychologische trucs alles te weten te komen over onze identiteit, onze verlangens, behoeften en voorkeuren, en proberen ons schaamteloos te beïnvloeden. Zoals een student me verzekerde tijdens zijn afstuderen: “Privacy is door, meneer”.
Maar wat als het stoppen met marketing een manier kan zijn om de vicieuze cirkel van overconsumptie te doorbreken en ons te helpen een gelukkiger en bevredigender leven te leiden?
De onverzadigbare dorst naar meer
Marketing heeft de kracht om ons onverzadigbare verlangen naar nieuwe producten en trends aan te wakkeren. Het creëert een cultuur waarin we constant op zoek zijn naar iets beters, iets nieuws en vooral naar meer en iets wat onze levens zogenaamd completer maakt. Het probleem is dat deze voortdurende zoektocht ons uiteindelijk onbevredigd achterlaat. Het is namelijk nooit genoeg en iedere dag word je weer overladen met reclameboodschappen. En voor je het weet staat DHL met een pakketje voor de deur. Flinke jongen die daar bestand tegen is.
De kosten van overconsumptie
Overconsumptie heeft niet alleen gevolgen voor ons persoonlijk welzijn, maar ook voor het milieu en de samenleving als geheel. De productie van goederen op grote schaal heeft een enorme impact op het milieu, van ontbossing tot vervuiling en uitputting van natuurlijke hulpbronnen. We leggen een flinke rekening bij volgende generaties. Alsof je de verjaardagstaart van je (klein)kinderen alvast opeet. Dat dit een doodlopende weg is, is al vele malen bewezen en aangetoond door honderden wetenschappers. Bovendien leidt het nastreven van steeds meer materiële bezittingen vaak tot financiële problemen, schulden en ongelijkheid. Lees ook dit indringende artikel ‘We kopen de Aarde kapot op de Correspondent.
Een alternatieve weg
Een en al treurnis dus? Dat hoeft niet, wat als we marketing zouden kunnen transformeren van een drijvende kracht achter overconsumptie naar een middel om waarde, betekenis en welzijn te creëren? Door te stoppen met marketing in de traditionele zin van het woord, kunnen we ons richten op het bevorderen van duurzaamheid, ethisch consumeren en vooral minder en het verbeteren van de kwaliteit van leven (voor iedereen, hier en in de toekomst).
In plaats van te streven naar steeds meer bezittingen, kunnen we ons richten op wat echt belangrijk is in ons leven, zoals persoonlijke relaties, gezondheid, gezonde natuur en persoonlijke groei. Daarnaast werken aan bewuste consumptie: door marketing los te koppelen van het creëren van kunstmatige behoeften, kunnen we ons richten op het informeren en begeleiden van consumenten naar duurzamere keuzes. Het bevorderen van ethisch geproduceerde producten en diensten die onze levens daadwerkelijk verbeteren, kan een positieve verschuiving teweegbrengen.
Dit kan bijvoorbeeld door Community Building. In plaats van individuele consumptie te benadrukken, kunnen we marketing gebruiken om gemeenschappen op te bouwen en sociale verandering te bevorderen. Samenwerking, delen en onderlinge ondersteuning kunnen centraal staan in een nieuwe benadering van marketing. Dat vergroot bovendien de sociale verbondenheid en vermindert een ander groot probleem van deze tijd: eenzaamheid.
Onmogelijk?
Ik kan me vreselijk ergeren aan reclames. Het aanprijzen van superkortingen en megaboxen en het nu-of-nooit-gekrijs is bloedirritant. Het stoppen met marketing in de traditionele zin kan een verademing zijn in een wereld die oververzadigd is met consumptieboodschappen. Er gaat nog heel veel water (hopelijk schoon) door de Rijn voordat consumenten zich laten leiden door boodschappen als ‘beter voor de Aarde en voor je gezondheid en die voor hen die na jou komen’ Maar door ons te richten op wat echt belangrijk is, bewuste consumptie te bevorderen en gemeenschappen op te bouwen, kunnen we een verschuiving teweegbrengen naar een meer bevredigende en duurzame manier van leven. Bewuste marketing blijft echter van cruciaal belang om een evenwicht te vinden tussen het delen van waardevolle informatie en het respecteren van de behoeften van consumenten. Laten we streven naar een wereld waarin marketing ons dichter bij geluk brengt in plaats van ons ervan af te leiden. Ik ben benieuwd naar je mening!